Ein milliard val

India-hjelp frå 1952

India var det første landet som fekk norsk bistand i moderne forstand. India-hjelpa som starta i 1952 var eit prosjekt som skulle modernisere og effektivisere fisket i den indiske delstaten Kerala. Store delar av prosjektet var vellykka, men ikkje alt. Pressebilda av rustne norske fiskebåtar trekte opp på stranda, etsa seg inn i bildet av norsk bistand.

Bistandshistorikaren Jarle Simensen skriv i verket sitt om bistandshistoria, at norsk opinion ikkje var førebudd på at eit optimistisk norsk prosjekt kunne støyte på problem. Derfor vart Kerala eit symbol på feilslått bistand. 

Pressebilda av rustne norske fiskebåtar trekte opp på stranda, etsa seg inn i bildet av norsk bistand.

Bård Vegar Solhjell
Norad-direktør og spaltist i Altinget

No, 72 år seinare, er det heilt andre norske bistandsinnsatsar i India. Landet sa eit profilert nei til  bistand frå 2003, men mottek likevel betydeleg bistand til sivilt samfunn, næringsliv og myndigheiter.

Partnarskap med Noreg

For Noreg sin del er det to tiltak som peikar seg ut. Eitt av dei er Norway-India Partnership Initiative (NIPI). NIPI vart starta i 2006 i samband med statsminister Jens Stoltenberg sitt besøk i landet. Den globale helse-giganten Tore Godal var arkitekten. Noreg skulle støtte arbeidet til den indiske regjeringa med å forbetre helsetilbodet til gravide kvinner og nyfødde på landsbygda.

NIPI-prosjektet har reist ein hær av gode hjelparar, med kvinnelege helse-soldatar som blir kalla Ashaer. Bak seg har dei den nødvendige opplæring i nyføddmedisin og kvinnehelse. Dei går til fots frå landsby til landsby og gjev kvinner råd om barnestell, amming og vaksinar. Ei viktig oppgåve er å få kvinner til å føde på sjukehus og ikkje i heimen. 

NIPI-prosjektet har særs gode resultat og er vidareført i ei rekke regionar. India har hatt ein formidabel nedgang i barnedøying dei siste tiåra, noko det norske prosjektet har gitt bidrag til.

Digitalt føregangsland

Noreg er tungt inne i arbeidet med digitale fellesgode og digital infrastruktur i Digital Public Goods Alliance. Her er India eit føregangsland. Nesten alle 1,4 milliardar indarar har no ein digital ID som gjev tilgang til digital betaling og sosiale stønadssystem. Dette har gjeve store framsteg i fattigdomsnedkjempinga India arbeider med. 

India gav seg i kast med å skaffe ein digital ID til alle – og klarte det. Ikkje rart dei også toppar verdsmeisterskapen i valorganisering kvart femte år. 

Bård Vegar Solhjell
Norad-direktør og spaltist i Altinget

Systemet, som blir kalla Aadhaar – fundament på hindi – har kosta omtrent ein dollar per innbyggjar. Med andre ord er dette ein stor utviklingsgevinst for moderate midlar. Dette gjer den indiske erfaringa med digitalisering svært relevant for mange andre land. Støtte til digitale fellesgode har vist seg å vere ein rask og kostnadseffektiv måte å skape utvikling og å nå fram til dei mest sårbare og forbigåtte i utviklingsprosjekt. Nettopp derfor er Noreg den største gjevaren til ID-systemet MOSIP (Modular Open Source Identity Platform) som gjev land høve til å få på plass ein liknande digital ID gratis, med open kjeldekode på ein sikker og transparent måte.

India gav seg i kast med å skaffe ein digital ID til alle – og klarte det. Ikkje rart dei også toppar verdsmeisterskapen i valorganisering kvart femte år.